НЦСМ на пр-т Незалежнасці, 47 (былы Музей сучаснага выяўленчага мастацтва)

Гісторыя

Музей сучаснага выяўленчага мастацтва быў створаны Пастановай Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь № 704 ад 13 чэрвеня 1997 г. У верасні гэтага ж года Міністрам культуры Рэспублікі Беларусь прызначаны дырэктар музея Шаранговіч Васіль Пятровіч. Народны мастак Беларусі, прафесар В.П. Шаранговіч для некалькіх пакаленняў беларускіх мастакоў - настаўнік, кіраўнік AlmaMater. Доўгія годы ён узначальваў кафедру графікі, пазней - рэктар Беларускага дзяржаўнага тэатральна-мастацкага інстытута, зараз Беларускай дзяржаўнай акадэміі мастацтваў. У перададзеных памяшканнях па пр-т. Незалежнасці, 47 да мая 1998 года быў завершаны капітальны рамонт. Адкрыццё выставачных залаў адбылося 18 мая таго ж года, і першая экспазіцыя пад назвай «Новая калекцыя» паклала пачатак актыўнай выставачнай дзейнасці Музея сучаснага выяўленчага мастацтва.

Невялікі па штатнаму складу калектыў навуковых супрацоўнікаў праводзіць значную работу па прапагандзе беларускага мастацтва, а таксама знаёміць беларускіх гледачоў з дасягненнямі мастацтва блізкага і далёкага замежжа.

Калектыў музея працягвае творча развівацца, яго супрацоўнікі пастаянна публікуюць артыкулы ў перыядычным друку, выступаюць на тэлебачанні, удзельнічаюць у творчых семінарах, выступаюць на канферэнцыях.

Мноства публікацый у перыядычным друку, выступы на радыё і тэлебачанні аб мерапрыемствах, якія праводзяцца музеем, кажа пра тое, што музей вядзе актыўную працу па прапагандзе беларускага выяўленчага мастацтва.

Калекцыя музея сёння - гэта чатыры з паловай тысячы адзінак захоўвання, агульная плошча выставачных залаў 260 м 2.

У цэлым, стварэнне музея новага тыпу, як выставачнага і інфармацыйнага цэнтра, дзе б новыя пошукі ў сучасным мастацтве знаходзілі не толькі адлюстраванне, але і мастацтвазнаўчае асэнсаванне, з'яўляецца важным звяном у пашырэнні і развіцці культурнай прасторы рэспублікі.

У ходзе дзейнасці музея сфармаваліся асноўныя яго кірункі: збор калекцыі, вывучэнне сучаснага выяўленчага працэсу ва ўсёй яго стылявым разнастайнасці, адрозненні формаў і плыняў, правядзенне канферэнцый і сімпозіумаў, пленэраў сучаснага мастацтва і правядзенне цэлага шэрагу іншых праектаў. У цяперашні час музей шукае новыя формы папулярызацыі сучаснага мастацтва і гатовы да актыўнага супрацоўніцтва, як з беларускімі мастакамі, так і з мастакамі блізкага і далёкага замежжа.

Асноўнай задачай музея з'яўляецца навуковае камплектаванне музейнай калекцыі. Вызначэнне дыяпазону і рамак фондавага збору заключана ў назве Музея. Таму фарміраванне калекцый Музея сучаснага выяўленчага мастацтва ажыццяўляецца, у першую чаргу, зыходзячы з часовых рамак - творы мастацтва, якія з'яўляюцца асноватворнымі для станаўлення і развіцця сучасных відаў, стыляў і кірункаў. Ўлічваецца жанрава-краявідная арыентацыя, нацыянальная і рэгіянальная прыналежнасць. Але асноўным крытэрыем пры фарміраванні музейнага збору з'яўляецца прафесіяналізм, талент, адпаведнасць навуковай канцэпцыі музея, навізна. Калекцыя павінна адлюстроўваць ўсю палітру развіцця сучаснага мастацтва, усе віды, якія існуюць цяпер, няхай гэта будзе авангарднае, рэалістычнае або канцэптуальнае мастацтва.

Калекцыі

Прытрымліваючыся асноўных палажэнняў палітыкі калекцыянавання, Музей сучаснага выяўленчага мастацтва за гады свайго існавання сфармаваў шэсць калекцый:

Жывапіс

У склад калекцыі ўвайшлі як творы найбольш значных і выбітных беларускіх майстроў, гэтак і мастакоў сярэдняга і маладога пакалення: народных мастакоў Беларусі Л.Шчамялёва, Г.Вашчанкі, А.Кішчанкі; заслужаных дзеячаў мастацтваў У.Тоўсціка, У.Кожуха, А.Барановского, У.Зінкевіча; мастакоў А.Кузняцова, М.Ісаёнка, М.Ісаёнак, В.Альшэўскага, А.Ксяндзова, В.Ціханава, У.Ганчарука, С.Грыневіча, В.Ілліной, Р.Сіплевіч і многіх іншых.

Графіка

У падборцы твораў графікі музей спрабуе адлюстраваць ўвесь спектр тэм і цікавасцяў мастакоў, якія сфармавалі твар беларускай школы графікі. Гэта творы вядомых мастакоў старэйшага пакалення: народных мастакоў Беларусі В.Шаранговіча, А.Кашкурэвіча, заслужанага дзеяча мастацтваў А.Паслядовіч, а таксама работы мастакоў, якія сёння знаходзяцца на піку сваёй творчай актыўнасці і фармуюць уяўленне аб тым, што сабой уяўляе сучаснае беларускае графічнае мастацтва – В.Баранова, В.Славука, У.Вішнеўскага, Я.Ліс, Э.Пешкава, В.Шобы, Ю.Алісевіча, А.Басалыгі, А.Малышавай, Т.Радзівілка, Р.Сустава, П.Татарнікава, Ю.Хілько, Ю.Якавенкі.

Скульптура

Творы скульптараў у музейнай калекцыі адлюстроўваюць сучасныя тэндэнцыі развіцця скульптуры, дзе пластыка і магчымасці матэрыялу (бронза, мармур, дрэва) накіраваны на стварэнне абагульнёнага вобразу. Гэта творы У.Слабодчыкава, Л.Давідзенкі, А.Фінскага, У.Панцялеева, К.Селіханава.

Дэкаратыўна-прыкладное мастацтва

Дэкаратыўна-прыкладное мастацтва прадстаўлена габеленам, керамікай, творамі са шкла і скуры, фарфорам. Прадстаўленыя ў калекцыі аўтары: Л.Густава, Л.Пятруль, В.Калтыгін, Л.Трацэўскі, Л.Нішчык, Т.Паражняк, В.Грыдзіна выкарыстоўваюць акадэмічныя традыцыі, але ў іх творах губляецца утылітарнасць – работы набываюць унікальнасць і працуюць на вобразна-асацыятыўнае ўспрыманне.

Фатаграфія

Ідзе працэс фарміравання калекцыі фатаграфіі. У яе аснову ўвайшоў збор фатаграфій І.Саўчанкі, а таксама работы фотамайстроў аб'яднання «Мінск» А.Цэхановіча, А.Павлюця, В.Жураўкова і іншых беларускіх аўтараў.

Плакат

У музейную калекцыю плаката ўваходзяць творы такіх аўтараў як А.Баранаў, Я.Хайрулін, У.Цэслер і С.Войчанка, А.Отчык, В.Васюк, Р.Віткоўскі, М.Стома. У калекцыі прадстаўлены студэнцкія работы Я.Леановіч, К.Мельнікавай, Я.Калацкай, Д.Мартынавай, а таксама польскі плакат.